Viêm gan B là một bệnh lý gan do virus viêm gan B (HBV) gây ra. Khi một phụ nữ mang thai bị nhiễm viêm gan B, mối lo lắng lớn nhất là khả năng lây nhiễm virus từ mẹ sang con, cũng như ảnh hưởng của bệnh lên thai nhi và mẹ bầu. Vậy, bà bầu bị viêm gan B có ảnh hưởng đến con không? Hãy cùng tìm hiểu về vấn đề này để có cách phòng ngừa và chăm sóc sức khỏe tốt nhất.
1. Viêm gan B là gì?
Viêm gan B là một bệnh nhiễm virus ảnh hưởng đến gan, có thể dẫn đến viêm gan mạn tính, xơ gan hoặc thậm chí ung thư gan nếu không được điều trị kịp thời. Virus viêm gan B chủ yếu lây truyền qua:
- Đường máu: Qua tiếp xúc với máu của người bị nhiễm bệnh, bao gồm cả truyền máu, dùng chung kim tiêm hoặc dụng cụ y tế.
- Quan hệ tình dục không an toàn.
- Từ mẹ sang con: Đây là con đường lây nhiễm chủ yếu nếu bà mẹ mang thai bị nhiễm virus viêm gan B.
2. Bà bầu bị viêm gan B có ảnh hưởng đến con không?
Câu trả lời là có thể. Nếu mẹ bầu bị nhiễm viêm gan B, có nguy cơ virus sẽ lây truyền sang con trong quá trình mang thai hoặc khi sinh. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp mẹ bị viêm gan B đều lây truyền sang con, và hiện nay có nhiều biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
Nguy cơ lây nhiễm từ mẹ sang con
- Nếu mẹ bầu bị nhiễm viêm gan B trong 3 tháng đầu thai kỳ, nguy cơ lây nhiễm sang con là thấp, khoảng dưới 10%.
- Tuy nhiên, nếu mẹ bầu bị nhiễm trong 3 tháng cuối thai kỳ, nguy cơ lây nhiễm tăng lên rất nhiều, có thể lên đến 70-90%.
- Virus viêm gan B thường lây truyền trong quá trình sinh nở, khi thai nhi tiếp xúc với dịch máu và dịch cơ thể của mẹ.
3. Viêm gan B ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe của mẹ và thai nhi?
Ảnh hưởng đến mẹ bầu
- Gan tổn thương: Viêm gan B có thể gây viêm gan cấp tính, gây mệt mỏi, buồn nôn, vàng da, đau bụng hoặc thậm chí suy gan nếu bệnh diễn biến nặng.
- Nguy cơ xơ gan hoặc ung thư gan: Nếu không điều trị kịp thời, viêm gan B có thể phát triển thành bệnh gan mạn tính, dẫn đến xơ gan hoặc ung thư gan.
Ảnh hưởng đến thai nhi
- Lây nhiễm viêm gan B: Nếu trẻ bị nhiễm viêm gan B từ mẹ, trẻ sẽ có nguy cơ phát triển bệnh viêm gan mạn tính cao hơn rất nhiều. Trẻ sơ sinh nếu bị nhiễm viêm gan B có nguy cơ phát triển thành xơ gan hoặc ung thư gan trong tương lai.
- Suy dinh dưỡng: Mẹ bị viêm gan B có thể gặp vấn đề về chức năng gan, ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ dưỡng chất, dẫn đến suy dinh dưỡng ở cả mẹ và thai nhi.
4. Cách phòng ngừa lây nhiễm viêm gan B từ mẹ sang con
Hiện nay, với các biện pháp phòng ngừa hiệu quả, nguy cơ lây nhiễm viêm gan B từ mẹ sang con có thể được giảm thiểu đáng kể. Dưới đây là những biện pháp quan trọng:
4.1. Tiêm phòng cho trẻ sơ sinh
- Trẻ sinh ra từ mẹ bị viêm gan B cần được tiêm phòng vắc-xin viêm gan B trong vòng 12 giờ sau khi sinh. Đây là biện pháp quan trọng nhất giúp ngăn ngừa lây nhiễm.
- Ngoài vắc-xin viêm gan B, trẻ cần được tiêm thêm globulin miễn dịch để cung cấp kháng thể chống lại virus ngay sau khi sinh. Sự kết hợp giữa vắc-xin và globulin giúp giảm nguy cơ lây nhiễm virus xuống còn dưới 5%.
4.2. Theo dõi và điều trị cho mẹ trong thai kỳ
- Mẹ bầu cần kiểm tra nồng độ virus viêm gan B (HBV-DNA) trong máu. Nếu nồng độ virus cao, bác sĩ có thể chỉ định mẹ sử dụng thuốc kháng virus trong thai kỳ để giảm nguy cơ lây nhiễm cho con.
- Các loại thuốc kháng virus như tenofovir có thể được sử dụng an toàn trong thai kỳ để giúp kiểm soát lượng virus và giảm nguy cơ lây truyền.
4.3. Sinh mổ
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể khuyến cáo mẹ bầu bị viêm gan B lựa chọn phương pháp sinh mổ thay vì sinh thường, đặc biệt là khi nồng độ virus cao, để giảm nguy cơ lây nhiễm qua dịch máu trong quá trình sinh.
5. Chăm sóc sau sinh cho mẹ và bé
Sau khi sinh, mẹ và bé cần được theo dõi sức khỏe chặt chẽ để đảm bảo an toàn và phòng ngừa những biến chứng do viêm gan B.
5.1. Cho con bú
Mẹ bị viêm gan B vẫn có thể cho con bú nếu bé đã được tiêm phòng đầy đủ ngay sau khi sinh. Virus viêm gan B không lây truyền qua sữa mẹ, nhưng mẹ cần chú ý không để đầu vú bị tổn thương hoặc chảy máu khi cho bé bú.
5.2. Tiêm phòng đầy đủ cho bé
Bé cần được tiêm đầy đủ 3 mũi vắc-xin viêm gan B trong vòng 6 tháng đầu đời để bảo vệ bé khỏi nguy cơ lây nhiễm.
5.3. Theo dõi sức khỏe định kỳ
Mẹ bầu bị viêm gan B cần thường xuyên thăm khám định kỳ để kiểm tra tình trạng sức khỏe của gan và nồng độ virus trong cơ thể. Điều này giúp phát hiện sớm các biến chứng và có phương pháp điều trị kịp thời.
Mặc dù viêm gan B là một bệnh lý nghiêm trọng, nhưng mẹ bầu bị viêm gan B hoàn toàn có thể sinh con khỏe mạnh nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc tiêm phòng đúng cách cho trẻ sơ sinh và theo dõi sức khỏe chặt chẽ trong suốt thai kỳ là yếu tố quyết định để giảm nguy cơ lây nhiễm và bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và bé. Nếu bạn bị viêm gan B và đang mang thai, hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và chăm sóc tốt nhất.